Jedni planują, inni protestują. Terminal kontenerowy w Świnoujściu wzbudza emocje

Temat planów budowy terminala kontenerowego w Świnoujściu powraca co chwilę. Obecnie Zarząd Morskich Portów Szczecin - Świnoujście przeprowadza konkurs na wykonawcę i późniejszego operatora terminalu. Od przedstawicieli morskich portów dostajemy informacje na temat zalet powstania obiektu. Mało mówi się o tym, że temat budowy ma dwie strony medalu. Kilka lat temu, gdy plany budowy terminala kontenerowego ujrzały światło dzienne, mieszkańcy zorganizowali protest. Zdania na temat jego powstania są podzielone. W samym Świnoujściu zdecydowanym głosem przemawia branża turystyczna, ale ostatnio przeciwko planom budowy terminala zaczęli się także sprzeciwiać niemieccy lokatorzy wyspy Uznam.

Petycja pod krótkim hasłem "Nasza natura, wasza wakacyjna wyspa, nasz dom" w trzech punktach argumentuje, skąd sprzeciw wobec budowy.

- Nie, jeśli chodzi o zniszczenie przyrody na Wolinie. Nie za narażaniem turystyki wypoczynkowej i kuracyjnej w Zatoce Pomorskiej. Nigdy względem masywnego zanieczyszczenia przez statki kontenerowe - czytamy w petycji.

Petycja zostanie przedłożona w parlamencie krajowym w Schwerinie i przekazana prezesowi rady ministrów.

Świnoujska branża turystyczna ma zgodne podejście z prezentowanym przez niemiecką stronę.

- Dziś nikt nie wie jakie skutki dla środowiska, społeczeństwa i lokalnej gospodarki przyniesie ta inicjatywa , bo twórcy tej inwestycji- mimo wielu zapewnień- nie zaprezentowali raportów które takie skutki opiszą i przedstawią. Części tych raportów po prostu nie ma! Przy części pracują dobrze opłacani zależni od inwestora fachowcy - mówi Piotr Piwowarczyk, prezes Świnoujskiej Organizacji Turystycznej. - Gdyby przeprowadzono takie analizy i po ich prezentacji doszłoby do referendum , w wyniku którego mieszkańców (lub ich przedstawiciele np. radni) podjęli by decyzje o zgodzie na budowę portu kontenerowego- nawet skrajni przeciwnicy musieli by ustąpić pola. Na tym polega demokracja.

Zdaniem branżysty, rozwój, w przypadku budowy terminala nie będzie zrównoważony.

- Dziś koncept przedstawiony przez port jest też niezgodny z wszystkimi strategicznymi dokumentami Świnoujścia, w tym ze strategią rozwoju miasta -jest przecież oczywiste, że np. wycięcie spod możliwości zagospodarowania turystycznego ponad połowy plaż nie jest harmonijnym rozwojem i współistnieniem tych branż opisanych w tym dokumencie - mówi prezes ŚOT. - A dla turystki dosłownie zabójstwem są kolejne pomysły, które pojawiają się przy okazji kontenerów. Dziś niektórzy decydenci głośno mówią o bazie paliw lotniczych, naftoporcie, porcie masowym w nowym porcie zewnętrznym! Jeżeli do tego dodamy plany niemiecko-kanadyjskiej spółki, która chce wydobywać i przerabiać gaz w zakładzie o powierzchni drugiego terminalu lng- zapomnijmy o zielonej wyspie i kurorcie. Tych funkcji nie da się pogodzić z zieloną, eko-turystyką i uzdrowiskiem. A przecież te inwestycje mają powstać w granicach Natury 2000, otulinie Wolińskiego Parku Narodowego i w bardzo wrażliwym ekosystemie, jakim jest Zatoka Pomorska.

Ile straci środowisko? Ile straci i zyska lokalna gospodarka turystyczna? Ile miejsc pracy przybędzie, a ile zostanie zlikwidowanych?

- Sprawa, wbrew temu, co niektórzy myślą, jest bardzo poważna. Tu nie chodzi o 500 hektarów lasu. Ta decyzja na wiele pokoleń zadecyduje o tym jak będzie wyglądało i z czego będzie żyło w przyszłości miasto. Według niektórych opinii - do których jak sceptyk industrializacji wysp osobiście się przychylam- budowa terminalu kontenerowego zamyka możliwości rozwoju miasta i zabiera naturalne rezerwy strategiczne pod nasz rozwój- prawobrzeże - wyjaśnia Piwowarczyk. - Większość najpiękniejszych plaż -z 10km blisko 7km- leży właśnie na wyspie Wolin. Co więcej – inwestycja zmieni charakter całego miasta i może mieć bardzo niekorzystne oddziaływanie także na lewobrzeże.

Zupełnie inną wizję przyszłości i rozwoju tego obszaru plaży ma Zarząd Morskich portów.

- To będzie terminal nowoczesny i przyjazny środowisku. Nowe węzły drogowe, system dojazdów do terminalu oraz sieć kolejowa ominą osiedla Warszów i Łunowo, by nie stanowić uciążliwości dla mieszkańców - informuje Monika Woźniak-Lewandowska, rzecznik ZMPSiŚ. - Połączenie terminalu z zapleczem rozłoży się na ekspresową „trójkę”, kolej i w przyszłości transport wodny śródlądowy. Ekonomiści potwierdzają - terminal jest potrzebny! Ładunki kontenerowe już teraz stanowią ponad 60 proc. globalnego transportu, a Bałtyk od lat wykazuje rekordową dynamikę wzrostu.

Teorię słuszności powstania terminala ma potwierdzić opinia eksperta.

- Obecnie w polskich portach przeładowuje się 3 mln TEU rocznie. Natomiast we wszystkich portach bałtyckich ten wolumen wynosi już 8-9 mln TEU. Analitycy prognozują, że w ciągu 15-20 lat liczba kontenerów w polskich portach osiągnie 8 mln TEU – tyle, ile w tej chwili przeładowują wszystkie porty na Bałtyku. W podobnym horyzoncie czasowym, przy obecnej dynamice wzrostu te wielkości w basenie Morza Bałtyckiego ulegną podwojeniu do ponad 15 mln TEU - wyjaśnia rzeczniczka. - Prof. Dariusz Zarzecki, ekonomista z Uniwersytetu Szczecińskiego zwraca uwagę, że wspomniane 3 mln TEU tak naprawdę zostało przeładowane w portach Trójmiasta, zwłaszcza w Gdańsku. Budowa terminalu kontenerowego w Świnoujściu tę sytuację zmieni.

Zdaniem przedstawicieli portu, projekt ma uzasadnienie ekonomiczne.

– Głębokowodny terminal kontenerowy doskonale wpisuje się w oczekiwania rynku. A przykład Gdańska jest najlepszym potwierdzeniem na to, jak szybko port o niewielkiej liczbie obsługiwanych kontenerów może stać się jednym z europejskich liderów - stwierdza ekonomista. - Przeładunki kontenerów wzrosły w tym porcie w 2019 w stosunku do 2007 roku o kosmiczne 2039,5% przesuwając Gdańsk na 15 miejsce na naszym kontynencie. Tędy przebiega najkrótsza morska trasa z Europy Środkowo-Wschodniej do Skandynawii. Terminal kontenerowy w Świnoujściu będzie z pewnością ważnym miejscem przeładunku towarów wysyłanych do i z wschodnioniemieckich landów i metropolii berlińskiej, a także południowej Polski (głównie Wielkopolska i Śląsk) oraz Czech i Słowacji. Oczywistym jest również, że wpływające na Bałtyk duże kontenerowce, wybierając zamiast Gdańska lub Gdyni położony bliżej port świnoujski, zaoszczędzą zarówno czas jak i pieniądze. Zdaniem eksperta, ten ekonomiczny atut nowego terminala w Świnoujściu może okazać się decydujący w przejmowaniu dotychczasowych jak i pozyskiwaniu nowych ładunków kontenerowych.

- Funkcjonowanie dużego terminalu kontenerowego wzdłuż południowego wybrzeża Morza Bałtyckiego, w porównaniu z co najmniej 5 terminalami na południowym Morzu Północnym pomiędzy Łabą a Renem/Mozą/Skaldą, oznacza, że jest wystarczająco dużo miejsca na kolejny terminal, w Świnoujściu – twierdzi prof. Horst Linde, były pracownik Instytutu Transportu Lądowego i Morskiego Uniwersytetu Technologicznego w Berlinie.

Jak informuje rzeczniczka, oferty zainteresowanych zaprojektowaniem, budową a następnie operowaniem na nowym terminalu kontenerowym w Świnoujściu, Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście otworzy w połowie kwietnia. Zgodnie z planem projekt powinien zostać zrealizowany do końca 2024 roku.

- W momencie uruchomienia terminalu kontenerowego w Świnoujściu cała infrastruktura dostępowa i komunikacyjna będzie gotowa, a dywersyfikacja dróg transportowych spowoduje, że dodatkowy ruch samochodowy związany z działalnością terminala nie będzie odczuwalny dla mieszkańców Świnoujścia i turystów - dodaje rzeczniczka ZMPSiŚ.