Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Świnoujście na historycznych zdjęciach. Nic dziwnego, że przed wojną było równie modnym miejscem, co dziś

Joanna Maraszek
Joanna Maraszek
Świnoujście, choć jest stosunkowo młodym miastem, historię ma bogatą. Na jego losy najbardziej wpłynęło położenie, warunki naturalne i sytuacja polityczna XVIII wieku.

Dziękujemy za uprzejmość naszych czytelników i internautów za udostępnienie zbiorów.
Świnoujście, choć jest stosunkowo młodym miastem, historię ma bogatą. Na jego losy najbardziej wpłynęło położenie, warunki naturalne i sytuacja polityczna XVIII wieku. Dziękujemy za uprzejmość naszych czytelników i internautów za udostępnienie zbiorów. Zbiory czytelników
Zobaczcie stare zdjęcia Świnoujścia. Miasto wyglądało kiedyś pięknie. Wile się zmieniło, ale urok został ten sam! Na zdjęciach widać miejsca, które dziś już nie istnieją.

Świnoujście, choć jest stosunkowo młodym miastem, historię ma bogatą. Na jego losy najbardziej wpłynęło położenie, warunki naturalne i sytuacja polityczna XVIII wieku.

Byli tu pierwsi

Pierwsze osady na terenach dzisiejszego Świnoujścia, miały tu być już 5 tysięcy lat temu. Wskazują na to liczne znaleziska archeologiczne. Najstarsze zapisy dotyczące tych okolic sięgają XII wieku. Gród plemienia Wolinian został wymieniony po raz pierwszy w 875 przez Geografa Bawarskiego, w X wieku tereny nad Świną Mieszko I włączył do swego państwa, pisze Czesław Piskorski w "Pomorze Zachodnie, mały przewodnik". Do XVII wieku Pomorze zachodnie należało do władców pomorskich Gryfitów. Ziemie tu były słabo zaludnione. Odra na tym obszarze uchodzi do morza trzema odnogami: Świną, Dźwiną i Pianą. Najbardziej odpowiednią do żeglugi była Piana. To właśnie ona wówczas stanowiła główne połączenie Bałtyku ze Szczecinem. Warto dodać, że ten już w XI wieku był ważnym ośrodkiem handlowym. Ujście Świny nie nadawało się do żeglugi, ponieważ było zbyt piaszczyste. Plusem było to, że łatwo można było się przez nią przeprawiać. Właśnie ze względu na to, tędy biegł szlak handlowy solny. Wiódł ze wschodu do Lubeki.

Władali tu książęta pomorscy. Wznosili oni grody warowne po obu stronach rzeki. Były one kilkakrotnie niszczone przez duńskie najazdy w XII w. W latach 1181–1182. W latach 1185–1227 Świnoujście z całym Pomorzem Zachodnim stało się lennem Danii.

To może cię zainteresować

24 czerwca 1630 na wyspie Uznam znalazły się wojska szwedzkie. Król Szwecji Gustaw II Adolf pięć dni spędził w Karsiborze. Kończący wojnę trzydziestoletnią (1618-48) pokój westfalski pozostawił miasto wraz z całym Pomorzem Zachodnim Szwecji do 1720, kiedy to Prusy odkupiły wyspy Wolin i Uznam za sumę 10 mln talarów w złocie.

Ważne miejsce

Pod koniec XIII wieku ujście stało się ważnym punktem celnym. Powstała przy nim wieś West Swine. Wiek XVII i XVIII był czasem licznych wojen o dominację na Pomorzu.

Na mocy układu zawartego w 1721 r. Szczecin a także wyspy Wolin i Uznam dostały się pod panowanie pruskie. Zawarty układ zawierał klauzulę, że Prusy nie miały prawa stawiać portu ani budować nowego miasta. Prusy chcieli obejść klauzulę i zwróciły uwagę na ujście Świny, jako, że istniała tu osada i przeprawa promowa podciągając to jako miasto i port - wykorzystanie Świny jako drogi żeglownej miało połączyć Śląsk, Wielkopolskę, Ziemię Pyrzycką z Bałtykiem. Fryderyk Wilhelm I podjął decyzję o pogłębieniu rzeki i "rozbudowie" u jej ujścia portu.

W 1747 roku Świnoujście ogłoszono portem morskim. W czasie wojny 7 - letniej Świnoujście opanowali Szwedzi i zniszczyli urządzenia portowe i zatopili kilka statków.

To może cię zainteresować

Nazwa Świnoujście po raz pierwszy została użyta w 1742 roku. W 1765 roku z rąk króla Fryderyka II osada otrzymała prawa miejskie.

Falochron

Dzięki budowie falochronów w latach 1818 - 1824, nawet w sztormowe dni wejście do portu było bezpieczne i spokojne. Dla większego bezpieczeństwa w 1828 roku ustawiono na falochronie świecącą stawę, a w dwa lata później wieżę obserwacyjną pilotów na wybrzeżu wschodnim. Budowę najwyższej w Europie latarni morskiej rozpoczęto w 1854 roku. Uruchomiono ją w grudniu 1857 roku. W latach 1874 - 1880 wybudowano Kanał Królewski, który skrócił drogę wodną łącząc środkowy bieg Świny z Zalewem Szczecińskim. By powstał, przekopano część wyspy Uznam odcinając ją. Właśnie w ten sposób powstała wyspa Karsibór. Pogłębiono tor wodny. Skrócenie drogi wodnej okazało się przyczyną upadku Świnoujścia jako portu handlowego. Duże statki docierały do Szczecina nie zatrzymując się w Świnoujściu. Wiele ludzi związanych zwłaszcza z obsługą tranzytu straciło pracę.

Zwrot akcji

Wtedy zwrócono uwagę na położenie, piękną plażę i klimat. Walory miasta zachęciły do budowy w 1826 roku pierwszego Domu Zdrojowego. Wybudowano łaźnie, do których wodę morską wożono w beczkach. W tym samym roku przyjechali pierwsi kuracjusze. Było ich 613-stu.

Miasto stało się kurortem w 1824 roku, a w 1895, po odkryciu źródeł solanki i borowiny – uzdrowiskiem. Pod koniec XIX wieku powstała dzielnica uzdrowiskowa. Od centrum miasta była oddzielona parkiem. W 1827 roku założono także Park Zdrojowy zaprojektowany przez Piotra Józefa Lenne, dyrektora ogrodów królewskich w Berlinie. W XIX wieku powstała również promenada - szlak spacerowy idący równolegle wzdłuż morza, wiodący do najważniejszych punktów dzielnicy uzdrowiskowej. Z promenady prowadziły między innymi wyjścia na plażę i na molo. Nad morzem usytuowane były wówczas trzy plaże: męska, damska i rodzinna. Podczas wierceń w latach 1890 - 1898 i 1903 - 1904 natrafiono na obfite źródła solankowe o dużych właściwościach leczniczych. Fakt ten zdecydował o dalszym rozwoju i rozbudowie uzdrowiska.

To może cię zainteresować

Świnoujście w drugiej połowie XIX wieku uzyskało połączenie kolejowe z Berlinem (zniszczone w 1945 stacje Świnoujście Główne, Świnoujście Nieradków i Świnoujście Port).

Świnoujście, choć jest stosunkowo młodym miastem, historię ma bogatą. Na jego losy najbardziej wpłynęło położenie, warunki naturalne i sytuacja polityczna XVIII wieku.

Dziękujemy za uprzejmość naszych czytelników i internautów za udostępnienie zbiorów.

Świnoujście na historycznych zdjęciach. Nic dziwnego, że prz...

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na swinoujscie.naszemiasto.pl Nasze Miasto